De mijnramp op de Laura

Het werk in de Zuid-Limburgse steenkolenmijnen was vies en ongezond, maar vooral gevaarlijk. Honderden ‘koempels’ kwamen vanaf het begin van de twintigste eeuw om het leven bij ongelukken die voornamelijk ondergronds plaatsvonden. Op 15 september 1908 ging het voor de eerste keer bovengronds goed mis. Op de mijn Laura in Eygelshoven verongelukten die dag zeven mijnwerkers bij een explosie in het ketelhuis.

Lees op Historiek mijn reconstructie van deze ramp.

OM laat Telegram-groepen wegens bedreigingen blokkeren

De politie heeft in opdracht van het Openbaar Ministerie (OM) twee kanalen op de berichtendienst Telegram laten blokkeren. In de groepen, die in totaal zo’n dertienduizend leden telden, werden onder meer bedreigingen geuit aan publieke figuren en lasterlijke video’s gedeeld. Dat maakte het OM afgelopen maandag bekend in een persbericht.

Het gaat om de kanalen Bataafse Republiek en Bataafse Nieuws, die volgens het OM ‘verboden inhoud’ bevatten. Deze inhoud bestond onder meer uit een aankondiging van een nieuw kanaal dat video’s wilde plaatsen die eerder door de voorzieningenrechter als onrechtmatig zijn beoordeeld. Daarop gaf de rechter-commissaris toestemming voor het afsluiten van beide kanalen. Het aangekondigde kanaal is inmiddels door de initiator verwijderd.

De door het OM bedoelde kanalen zijn niet verwijderd, maar geblokkeerd, zodat gebruikers geen berichten meer kunnen sturen. “Dit kanaal is door de politie offline gehaald. Dit ter beëindiging van gepleegde feiten en ter voorkoming van het plegen van nieuwe strafbare feiten” is de tekst die leden te zien krijgen als ze het kanaal bezoeken. Voor zover bekend is het de eerste keer dat justitie op deze manier ingrijpt op Telegram. Vergelijkbare groepen met een regionaal bereik zijn naar verluidt nog wel bereikbaar.

Veroordeeld

Het is niet voor het eerst dat de chatgroepen het nieuws halen. Eerder dit jaar zijn verschillende mensen veroordeeld omdat ze er berichten en video’s deelden die door de rechter als bedreigend, opruiend en lasterlijk werden beoordeeld. Die richtten zich op publieke personen als ministers en leden van het Outbreak Management Team (OMT). De uitingen zijn veelal een reactie op complottheorieën die op sociale media rondgaan, zoals vermeende pedofielennetwerken en satanisch-rituele kindermoorden.

De drie oprichters van de kanalen raakten al eerder uit beeld. Zij zitten op dit moment vast. Twee van hen kregen gevangenisstraffen tot negen maanden voor het sturen van bedreigingen en het uitzenden van lasterlijke video’s. De derde oprichter, complotdenker Micha Kat, zit in afwachting van de beoordeling van zijn uitleveringsverzoek vast in een Noord-Ierse cel. Hij moet in Nederland ook nog een straf uitzitten wegens smaad en laster jegens de hoofdredacteur van het NOS Journaal.

Marechaussee discrimineert niet bij controles op basis van huidskleur

De Koninklijke Marechaussee maakt zich tijdens controles niet schuldig aan ongeoorloofd etnisch profileren, ook al worden personen op basis van hun huidskleur uit wachtrijen gehaald. Dat heeft de rechtbank in Den Haag woensdag bepaald in een zaak tussen de Staat en enkele belangenorganisaties. Zij vorderden een algeheel verbod op het gebruik van etniciteit tijdens het vreemdelingentoezicht.

Aanleiding voor het geding, aangespannen door Amnesty International, een aantal mensenrechtenorganisaties en twee burgers, was het beklag van een Eindhovens gemeenteraadslid dat tot 2018 verschillende keren werd onderworpen aan een controle van de Marechaussee, naar eigen zeggen vanwege zijn huidskleur. Hij eiste dat zij de etniciteit van burgers zou laten vallen als selectiecriterium bij controles.

Huidskleur als aanwijzing voor nationaliteit
De Marechaussee selecteert onder andere op etniciteit tijdens controles in het kader van ‘mobiel toezicht veiligheid’. Tijdens deze zogeheten MTV-controles, die plaatsvinden op luchthavens, treinstations en snelwegen, richt de Marechaussee zich op personen die mogelijk illegaal in Nederland verblijven. Inherent aan de controles is dat niet-Nederlanders moeten worden gecontroleerd en huidskleur wordt daarbij als een aanwijzing van een buitenlandse nationaliteit beschouwd.

De rechtbank erkent in zijn uitspraak huidskleur als belangrijke indicator voor de nationaliteit van te controleren burgers en vindt etnisch profileren daarom geoorloofd. Wel benadrukt de rechter dat huidskleur nooit als enige indicator gebruikt mag worden, maar moet een burger aan verschillende selectiecriteria voldoen voordat de marechaussees van dienst besluiten tot een controle over te gaan.

‘Geoorloofd en proportioneel’
In antwoord op Kamervragen die naar aanleiding van de rechtszaak werden gesteld, gaf staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ankie Broekers-Knol (VVD) eerder al aan dat de controles volgens het kabinet geoorloofd en proportioneel zijn. Zij stelt dat huidskleur slechts in combinatie met andere risico-indicatoren wordt gebruikt, net zoals er bijvoorbeeld naar de samenstelling van een gezelschap gekeken wordt.

De controles dienen daarnaast een hoger doel: het huidige systeem van profileren op basis van risicoprofielen heeft zijn waarde bewezen in de strijd tegen de criminaliteit die reeds aan de grens opgespoord moet kunnen worden. De rechter was het daar woensdag mee eens. Zij vond bovendien de omstandigheid dat de etnische profilering in individuele gevallen discriminatoir kan uitpakken, geen rechtvaardiging voor een algeheel verbod.

De advocaat van de eisende partijen noemde de uitspraak “heel zuur” en “een gemiste kans voor Nederland”. Hij vindt de zaak schadelijk voor het land en voor de Koninklijke Marechaussee in het bijzonder. Het ligt in de lijn der verwachting dat de partijen in beroep zullen gaan tegen het vonnis.

Sim-onlygebruik in jaar tijd met negen procentpunten gestegen

Het aantal bezitters van een mobiele telefoon dat dit toestel buiten het abonnement om heeft gekocht, is in vergelijking met afgelopen jaar negen procentpunten gestegen. In 2013 had nog 34 procent van de Nederlanders een telefonieabonnement zonder bijgeleverd toestel, dit jaar kwam het percentage uit op 43 procent. De website Telecompaper deed daarvoor onderzoek onder twaalfduizend Nederlandse consumenten.

T-Mobile en Vodafone zijn onder die groep nog steeds de populairste merken, al houden ze wel last van opkomende budgetproviders. Vier op de tien ondervraagden hadden desondanks een abonnement bij een van deze twee merken. De meeste van dergelijke budgetproviders zijn onderdeel van een van de grotere providers van Nederland, waardoor het verlies deels wordt opgevangen. Ook die providers, waaronder Telfort, Hi en Ben, hebben een marktaandeel van zo’n 40 procent.

Ten slotte betaalt iets meer dan een op de tien ondervraagden meer dan vijftig euro per maand voor zijn telefoonrekening. In een steeds kleiner wordend aantal gevallen wordt de uiteindelijke kostenpost opgekrikt door een meegeleverd toestel. Bovendien worden abonnementen inmiddels voor het grootste deel niet meer in fysieke winkels afgesloten, maar via vergelijkingssites of de website van de bewuste provider.